Στην αρχαία Αθήνα, όσοι δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα χρέη τους γίνονταν δούλοι. Γι’ αυτό ο Σόλων με την περίφημη σεισάχθεια (σείω το άχθος) κατάργησε τα χρέη, ελευθέρωσε αυτούς που είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών και απαγόρευσε τον δανεισμό με εγγύηση την προσωπική ελευθερία του δανειστή. Κατά τον Πλούταρχο, «το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας εστίν» (Ηθικά 827d.). Ο Μέγας Βασίλειος στην ομιλία του «κατά τοκιζόντων», λέει ότι εκείνος που δανείζεται και δεν μπορεί να εξοφλήσει τα χρέη του, εκουσίως γίνεται δούλος για όλη του τη ζωή. Και ο Γρηγόριος ο Νύσσης μάς θυμίζει ότι πολλά θύματα των τοκογλύφων, όσοι δεν μπορούν να αποπληρώσουν, αυτοκτονούν διότι κρίνουν τον θάνατο ελαφρότερο από τον δανειστή.
Η γιαγιά μου στο χωριό δεν είχε φοιτήσει στο London School of Economics ούτε είχε γίνει καθηγήτρια στο Berkley, ήταν αναλφάβητη, εντούτοις συμβούλευε: «Παιδί μου, όσο φτάνει το στρώμα σου να απλώνεις τα πόδια σου». Οι επιστήμονες οικονομολόγοι ηγέτες μας δρομολόγησαν την οικονομική, και όχι μόνο, κατάρρευση της χώρας μας, γιατί επί τρεις δεκαετίες, δανείζονταν τεράστια ποσά ώστε το δημόσιο χρέος, παρά τη σύγχρονη εισροή πακτωλού χρημάτων με τα πακέτα Delor, να φτάσει σε ιλιγγιώδη ύψη, με αποτέλεσμα την υποδούλωση στους δανειστές μας. Οι συνέπειες είναι καταστρεπτικές. Τώρα μας κυβερνούν οι δανειστές μας. Δεν γνώριζαν οι υπεύθυνοι το επερχόμενο αποτέλεσμα ή εξυπηρετούσαν κάποιες (ιδιοτελείς;) σκοπιμότητες; Μήπως ταιριάζει εδώ εκείνο του Πλάτωνος, ότι «επιστήμη δίχως αρετή πανουργία ου σοφία φαίνεται»;
Κρίμα. Αυτός ο τόπος άξιζε μια καλύτερη τύχη. Θα βρεθεί άραγε κάποιος να «σείσει το άχθος» από πάνω μας; Θα μάθουμε να ξοδεύουμε λιγότερα απ’ ό,τι παράγουμε;
Βασίλειος Μπέλλιος
Καθημερινή
1 σχόλιο:
Πού ήταν αυτός ο κύριος τόσα χρόνια;
Δημοσίευση σχολίου